Pod moimi postami w mediach społecznościowych i w wiadomościach pojawiają się setki zapytań o cenę. Dlaczego nie można jej napisać w poście? Czy to taka tajemnica? Za ile to? Odpowiedź nie zmieści się w jednym zdaniu, a poniższy tekst ujawni kulisy tej kontrowersyjnej zagadki.
Sztuka jubilerska od zawsze była integralną częścią wysokiej kultury, wyrażającą emocje, idee i piękno w różnorodnych formach. Jednym z najbardziej intrygujących aspektów świata sztuki jest sposób, w jaki są ustalane ceny - szczególnie w przypadku prac tworzonych na zamówienie. Dlaczego przy takich dziełach nie znajdujemy ustalonych cen?
Po pierwsze, proces tworzenia biżuterii na zamówienie jest niepowtarzalny. Klient często ma konkretne oczekiwania i wymagania, co do dzieła, które ma być zrealizowane przez artystę. Ta spersonalizowana natura pracy spersonalizowany charakter pracy powoduje, że trudno jest określić stałą cenę. Każde zlecenie jest indywidualne i różni się od innych. Różnorodność potrzeb i oczekiwań klientów stanowi więc pierwszą przeszkodę w ustaleniu standardowych cen.
Drugim powodem jest to, że informacja o cenie, przez znaczną część moich klientów, jest traktowana poufnie i zwyczajnie nie życzą sobie, aby ją ujawniać. Nie tylko chodzi o wartość emocjonalną dzieła, ale też o utrzymanie dyskrecji finansowej. To ma być wyjątkowe doświadczenie zakupowe, a nie spowiedź ile kto za co zapłacił.
To samo tyczy się samego wzoru. Klient ma prawo sobie zastrzec, że jego zamówienie nie zostanie powielone dla kogoś innego. Zresztą, dlaczego w ogóle ktoś chciałby mieć coś identycznego? To tak, jakby do Leonarda Da Vinci przyszedł klient i powiedział: 'Słuchaj, też mi namaluj taką Monę Lisę.' Co na to Leonardo? Każdy szanujący się artysta nie chce powielać swoich prac. Może zaproponować, że wykona indywidualny projekt w podobnym stylu. Tak to wygląda w świecie sztuki. To nie produkcja.
Sam proces tworzenia dzieła na zamówienie jest czasochłonny i wymaga specjalistycznych umiejętności oraz materiałów. Wykorzystane kamienie szlachetne nie są wytwarzane, tak jak seryjnie powtarzalne, masowo produkowane przedmioty z przyciskiem 'kup teraz'. Znalezienie odpowiedniego klejnotu trwa miesiącami, po drugiej stronie globu, a budżet określa klient. Poszukiwany kamień ma posiadać specyficzne parametry i cenę. Ale znalezienie identycznego kamienia, aby odpowiedzieć na pytanie o cenę, mija się z celem. To klient wychodzi z inicjatywą w jakim budżecie chciałby zrealizować projekt. Nie musi wiedzieć, ile mają kosztować kamienie. Wystarczy, że określi widełki cenowe, w których czuje się komfortowo jego portfel. Czy to jest takie trudne?
Wiele osób pyta bez pardonu 'jaka cena??', ale gdy odpowiadam pytaniem o budżet, to jakbym poruszył najbardziej intymny temat w życiu. Aby rozpocząć ze mną współpracę, konieczna jest umiejętność szczerego rozmawiania o pieniądzach. A co jeśli klient boi się, że budżet, który chce przeznaczyć, jest za mały? Naprawdę nie rozumiem, jeśli ktoś odbiera to jako powód do wstydu. To normalne, że różni ludzie operują różnymi środkami. Potrafię to wziąć pod uwagę i nieraz było tak, że nawet, jeśli klient nie dysponował odpowiednią kwotą, ale miał ciekawy pomysł, obniżałem moje honorarium, bo w mojej pracy to nie pieniądze są najważniejsze. Gdyby tak było, otworzyłbym fabrykę, jak większość.
Rynek sztuki to jedno, a reputacja artysty to zupełnie coś innego. Wielu osobom wydaje się, że ja coś mogę zrobić taniej niż w sklepie. Ale jak pojedynczy, indywidualny egzemplarz zaprojektowany w oparciu o rozmowę może kosztować mniej niż masowa produkcja liczona w setkach tysięcy egzemplarzy? Renomowani artyści często cieszą się większym zainteresowaniem i mogą ustalać wyższe ceny za swoje prace. Ponadto, zmienność rynku sztuki może skutkować wzrostami cen w krótkim czasie, co utrudnia ustalenie stałych cen dla dzieł na zamówienie.
Podsumowując, brak kwot przy moich pracach wynika z wielu czynników, takich jak indywidualne wymagania, wartość emocjonalna, różnice w kosztach kruszców i kamieni oraz zmienny rynek sztuki. To połączenie czynników sprawia, że trudno jest określić jedną, stałą cenę dla tego rodzaju prac. Dla mnie kluczowy jest dialog, negocjacje i zrozumienie wartości wyznawanych przez człowieka, z którym pracuję. Wszystkie te czynniki przekraczają granice konwencjonalnego podejścia do ustalania cen.
