Szmaragd to bardzo rzadka i wyjątkowo ceniona odmiana berylu. Jego nazwa pochodzi od greckiego słowa “smaragdos” – zielony kamień. Minerał ten stosowano w jubilerstwie od czasów starożytnych cywilizacji takich jak Egipt, Persja, Arabia, a także u Majów, Azteków i Inków. Można śmiało powiedzieć, że obecnie jest to jeden z najbardziej poszukiwanych kamieni szlachetnych, a wysokiej jakości okazy osiągają zawrotne ceny. Skąd w takim razie pytanie z nagłówka? Po co szukać alternatywy dla czegoś co uchodzi za najlepsze?
Przede wszystkim zakup szmaragdu dobrej klasy jest coraz trudniejszy. Istnieje wiele sztuczek używanych w świecie gemmologii, do poprawiania kamieni pod względem czystości i koloru, a szmaragdy, ze względu na wartość, najczęściej padają ofiarą zabiegów, które bardzo często nie są ujawniane przy sprzedaży. Co więcej, na rynku pojawia się coraz więcej firm, które potrafią wyhodować zielny beryl hydrotermalny do złudzenia przypominający naturalny. Następnie jest on skupowany przez handlarzy, którzy sprzedają taki towar umiejętnie oszukując pomijając kwestię jego pochodzenia. Dopiero po kosztownych badaniach, w zaawansowanym technologicznie laboratorium, jak np. HRD w Belgii lub GRS w Szwajcarii, udaje się zdiagnozować syntezę.
Właściwości szmaragdu
Kolejny dylemat stanowią właściwości fizyczne szmaragdu. Ze względu na warunki w jakich powstaje, minerał ten przeważnie ma wiele inkluzji, które znacząco wpływają na jego transparentność i trwałość. O ile niska przejrzystość jest typową cechą naturalnego zielonego berylu, o tyle kwestia kruchości wynikająca z ilości spękań wewnątrz minerału ma duży wpływ na jego walory użytkowe. Łatwo go uszkodzić już przy oprawianiu w biżuterii, lub nawet ukruszyć go podczas samego użytkowania, zwłaszcza gdy zostanie on osadzony w odkrytej oprawie, w pierścionku noszonym na co dzień. Powyższe problemy, oraz ceny przejrzystych szmaragdów sprawiły, że niepostrzeżenie pojawiła się konkurencja.
Nowy kolor szmaragdowy
W 1967 roku na granicy Kenii i Tanzanii brytyjski geolog Campbell R. Bridges okrył Tsavoryt – grossular z gromady krzemianów, o szmaragdowo-zielonej barwie. Nazwę zaproponowała w 1974 roku firma Tiffany na cześć Parku Narodowego Tsavo w Kenii.
Minerał ten oprócz pięknej, zielonej barwy ma bardzo intensywny blask, wynikający z wysokiego współczynnika załamania światła – 1.74, tymczasem szmaragd – 1.57. Ponad to ma on dwukrotnie większą dyspersję – 0.028 (szmaragd – 0.014), co powoduje znacznie lepszą brylancję. Biorąc pod uwagę powyższe argumenty zachęcam swoich klientów aby do biżuterii zaręczynowej stosować właśnie ten egzotyczny minerał.
Ile kosztuje Tsavoryt?
Cena i dostępność tego minerału jest znacznie lepsza niż w wypadku jego bardziej rozreklamowanego rywala. Jednak już teraz widać tendencję do ogromnych rozbieżności w cenie w zależności od regionu świata. Wynika, to z faktu, że w krajach, gdzie kamień ten jest już dobrze znany, coraz więcej klientów się na niego decyduje. Zapotrzebowanie generuje większe wydobycie, które z czasem, jak w wypadku każdego rzadkiego surowca naturalnego spowoduje wyczerpanie złóż. Tak przecież stało się ze szmaragdem, którego cena z roku na rok bije kolejne rekordy. Prędzej czy później tsavoryt podzieli jego los i dołączy do ekstremalnie drogich minerałów kojarzonych z luksusem i elitami.
